“Taşınmaz Yönetimi ve Kiralamaların Usulüne Uygun Yapılmaması” başlıklı bulgunun A maddesinde “Bir Vakıf Lehine Verilen İntifa Hakkının Amacına Yönelik Bir Girişimde Bulunulmamasına Rağmen Büyükşehir Belediyesi Tarafından İntifa Hakkının İptal Edilmemesine dikkat çekilerek şu ifadelere yer verildi:

HASTANE YAPILMADI!

“Büyükşehir Belediyesi paftada bulunan 32.984,38 m² tarafından Güzelbahçe İlçesi Yaka Mahallesi 1963 parsel 2 lik taşınmaz üzerinde 21.09.1993 tarihinde bir vakfa hastane inşa edilmesi amacıyla 49 yıllık intifa hakkı tesis edilmiştir. Söz konusu vakıf tarafından şu ana dek hasta ne yapılması amacına yönelik herhangi bir girişimde bulunulmamış olup bu hakkın iptaline yönelik Belediye 4 tarafından gerekli işlemler yapılmamıştır. Büyükşehir Belediyesinin hastane yapılması amacıyla vakfa vermiş olduğu bu intifa hakkının sona erme sebepleri mevcut değildir. Ayrıca söz konusu taşınmaz üzerinde intifa hakkı sahibinin de sona erdirme iradesi de mevcut değildir. Kamu idaresi cevabında vakfa verilen arazi üzerindeki intifa hakkının hastane yapılması amacıyla verildiği ve daha sonra söz konusu intifa hakkının sonlandırılması için girişimlerde bulunulduğu ve yargı kararıyla söz konusu intifa hakkının vakıf lehine devam ettiği belirtilmiştir. Ancak söz konusu yargı kararı intifa hakkının verilmesinden iki yıl sonra verilmiş olup yargı kararında intifa konusunun devam ettiği belirtilmiştir. Söz konusu intifa hakkı 49 yıllık olmasına rağmen 30 yıl geçmesine rağmen hastane yapılması ad ına söz konusu vakıf tarafından bir girişimde bulunulmamış olup i lgili taşınmaz üzerinde kurulan intifa hakkının konusuna dair herhangi bir girişimde bulunmayan vakfın bu hakka dair sona erdirme iradesinin bulunmaması bu hakkın kötüye kullanıldığını göstermektedir. Belediye taşınmazı üzerine hastane yapılması amacıyla verilen intifa hakkının vakıf tarafından 30 yıl boyunca hareketsiz ve atıl bırakılması maddede belirtilen dürüstlük kuralına aykırı olup mevcut olayda bir hakkın uzun süre kullanılmaması ve uzun süre hareketsiz kalması dürüstlük kuralına göre o haktan feragat ettiğine ilişkin örtülü bir irade açıklaması olarak yorumlanmalıdır. Sonuç olarak 2020 Yılı Sayıştay Denetim Raporunda da belirtildiği üzere Belediye tarafından söz konusu intifa hakkının sonlandırılması için dava sürecinin işletilmesi gerekmekte olup ilgili hakkın sonlandırılarak 32.984,38 m² bir kamu kaynağının verimsiz kullanımı sonlandırılmalıdır.

AYDIN’DAKİ ARAZİ KAYITLARDA DEĞİL!

“İzmir Büyükşehir Belediyesi Mülkiyetin Kurum Kayıtlarında Yer Almaması” başlıklı bulguda, “Aydın'da Bulunan Taşınmazların Yapılan incelemelerde İzmir Büyükşehir Belediyesi mülkiyetine bulunan Aydın İli Didim İlçesi Akyeniköy Mahallesinde 625 ada 1 parsel 327,44 metrekarelik, 682 ada 2 parsel 52.493,53 metrek görülmüştür. Ancak bu kayıtlarda değildir”

İSTANBUL’DAKİ TAŞINMAZ 3. ŞAHISLAR KULLANIYOR

“İzmir Büyükşehir Belediyesi M ülkiyetine Ait İstanbul'da Bulunan Taşınmazın Üçüncü Şahıslar Tarafından Kullanılması” bulgusunda ise, “Yapılan incelemelerde, 1959 yılında satın alınan ve İzmir Büyükşehir Belediyesi mülkiyetine bulunan İstanbul İli Beyoğlu İlçesi Sururi Mahallesi 853 ada 17 parsel 697 m² arsanın üçüncü şahıslar tarafından kullanıldığı tespit edilmiştir. Sonuç olarak, 2020 Yılı Sayıştay Denetim Raporunda da belirtildiği üzere kamu kaynağı olan bu taşınmaz üz erindeki üçüncü şahısların kullanımı sonlandırılarak taşınmazın değerinden ve mülkiyetinden Belediye tarafından faydalanılması gerekmektedir” denildi.

ESHOT GARAJINDAKİ HAKKINDAN FAYDALAN

Raporun, “Kamulaştırılan Taşınmazlar Üzerinde Bulunan İntifa Hakkının Kaldırılmaması Sebebiyle İdare Tarafından Taşınmazlardan Faydalanılmaması” başlığında şu görüşlere yer verildi:

“Belediye tarafından kamulaştırılan İzmir İli Balçova İlçesi İnciraltı Mahallesi Adaburnu mevkii 367 pafta 2734 ada 51 parsel (27.874m²), 2290 ada 10 parselde (17006,75m²) taşınmazlar üzerinde bulunan intifa hakkının kaldırılmaması sebebiyle Belediye tarafından taşınmazlardan faydalanılmadığı görülmüştür

21.12.1999 tarih ve 2252 tarihli Büyükşehir Belediyesi Encümen kararıyla İzmir İli Balçova İlçesi İnciraltı Mahallesi Adaburnu mevkii 367 pafta 2734 ada 51 parsel (27.874 m²), 2290 ad a 10 parsel (17.006,75 m²) olan Konak Belediyesine ait taşınmazlar İnciraltı Gençlik Merkezi (Rekreasyon Alanı) ve Spor Tesisler alanında kalması sebebiyle kamulaştırılmıştır. Konak Belediyesi mülkiyetinde bulunan söz konusu taşınmazlar için 359.046,00 TL bedel belirlenip ödenerek 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 30’uncu maddesi hükmü gereği taşınmazların 23.03.2000 yılında Büyükşehir Belediyesine devri sağlanmıştır. Ancak Konak Belediyesi tarafından söz konusu taşınmazlar üzerinde 15.07.1994 yılında bel ediye şirketi olan KONBEL Ltd.Şti’ye intifa hakkı verilmiş ve tapuya işlenmesi sebebiyle Belediye tarafından söz konusu taşınmazlarından faydalanılamamıştır. Fiili durumda 51 parselde ESHOT garajı, 10 parselde ise Balçova Belediyesine ait küçük hizmet bina sı bulunmakta olup bu taşınmazlar kamulaştırılma amacına uygun kullanılamamaktadır. Kamu idaresi cevabında söz konuus taşınmazın Büyükşehir Belediyesi tarafından  kamulaştırıldığı ancak iki ilçe belediyesi şirketi lehine taşınmaz üzerinde intifa haklarının kurulduğu bu intifa hakkının iptaline yönelik ilgili ilçe belediyelerine yazılar yazıldığını ve ilçe belediyelerinden söz konusu yazılara intifa hakkının iptal edilmeyeceği şeklinde yanıt verildiği ifade edilmiştir. Ancak kamulaştırma intifa hakkının sona erme sebeplerinden biri olup söz konusu hak ödenen bedel üzerinde devam edeceği 4721 sayılı Medeni Kanun da açık olarak belirtilmiştir. Sonuç olarak 2020 yılı Sayıştay Denetim Raporunda da belirtildiği üzere 4721 sayılı Medeni Kanun’un “İntifa hakkı sona erme sebepleri” başlıklı maddelerden olan 798’inci maddesinde; “Malik, yararlanılamayacak derecede harap olan intifa konusu malı yararlanılacak hâle getirmekle yükümlü değildir; getirirse intifa hakkı yeniden kurulmuş olur. Sigorta ve kamulaştırma gibi durumlarda intifa hakkı, hakkın konusu yerine geçen karşılık üzerinde devam eder.” belirtilmiş olup madde hükmünde ka mulaştırma taşınmaz üzerinde bulunan intifa hakkının sona erdireceği ve söz konusu intifa hakkın konusu yerine geçen kamulaştırma bedeli üzerinde devam edeceği ifade edilmiştir. Dolayısıyla Büyükşehir Belediyesi tarafından Konak Belediyesinden kamulaştırıl an taşınmazların üzerine belediye şirketi lehine bulunan intifa hakkının kamulaştırma sonucu sona erdirilmesi gerekmekte olup 44.880,75 m² taşınmazdan Belediye tarafından kamulaştırma gerekçesine uygun olarak faydalanılması gerekmektedir.

KİRA SÖZLEŞMESİ BİTTİ KULLANILMAYA DEVAM EDİYOR

“Kira Süresi Sona Ermesine Rağmen Taşınmaz Kullanımına Devam Edilmesi” ile ilgili şöyle denildi:

“İzmir İli Bornova İlçesi Işıklar Mahallesinde bulunan 2505,37 m²lik taşınmaz üzerinde 07.10.1976 tarihinde yapılan 40 yıllık kira sözleşmesi 07.10.2016 tarihinde sona ermiş olmasına rağmen taşınmazın kullanımına devam edildiği görülmüştür”

BASMANE ÇUKURU!

İzmir kamuoyunda Basmane çukuru ile ilgili Sayıştay Raporunda şu görüşlere yer verildi:

“İzmir ilinin şehir merkezinde bulunan 20.866,10 m² bir taşınmazın 1997 yılından itibaren şantiye alanı olarak atıl halde kaldığı görülmüştür. Büyükşehir Belediyesi ile iki şirket tarafından kurulan bir ortaklık arası nda, İzmir 7’inci Noterliğinin 03.07.1997 tarih ve 29333 yevmiye numarası ile tanzim edilen kat karşılığı inşaat sözleşmesi imzalanmıştır. Yapılan sözleşmede birinci husus; Konak İlçesi, İsmet Kaptan Mahallesi, 1039 ada 8 parsel üzerine imar planlarına, ih ale dosyası ve mahal listeleri ile yapılan sözleşme eki avan projesine göre yüklenici tarafından yerine getirilecek Büyükşehir Belediyesince onaylanacak projeye göre; konferans salonu, tiyatro salonu, sinema salonları, sergi salonları, katlı otopark, ticar et merkezi, otel ve turizm merkezi, alışveriş merkezi, mağaza, trafo ve jeneratör, destek ünitelerin inşaa edilmesi ile büyükşehir belediyesine ait olacak bölümleri bila bedel yapılarak teslim edilmesidir. İkinci husus; Kahramanlar Otoparkının Alanı'nda be lediyece verilecek proje ve teknik şartnamelere uygun olarak yaklaşık 35.000 m² inşaat alanlı katlı otopark 15 yıl süreyle işletmek şartıyla bilabedel inşaa edilerek Büyükşehir Belediyesine teslim edilmesi ve ilave 1.701.000 TL peşin bedelin %50'sinin sözl eşmenin imzalanmasından itibaren 30 gün içerisinde, %50’sinin de 60 gün içerisinde ödenmesi hususlarını kapsamaktadır. Sözleşme konusu ikinci husus sözleşme hükümleri çerçevesinde Kahramanlar Katlı Otoparkının inşası yüklenicisi tarafından gerçekleştirilmi ş ve yüklenici tarafından işletilerek 03.11.2015 tarihinde idareye devredilmiştir. Sözleşmenin imzalanmasını takiben, sözleşme yüklenicisi tarafından gerekli projeler hazırlanarak alınan inşaat ruhsatına dayalı olarak inşaata başlanmışsa da, İzmir 3’üncü İ dare Mahkemesinin 1998/458 esasına kayden açılan imar planının ve inşaat ruhsatının iptali istemiyle açılan dava sonucunda imar planlarına aykırılık sebebiyle 03.06.1999 tarihinde yürütmenin durdurulmasına karar verilmiş ve 8 parselde başlamış olan inşaat durdurulmuştur. Daha sonraki süreçte imar planları büyükşehir belediyesi ile ilgili ilçe belediyesi tarafından yenilenmiş fakat yine alınan yargı kararlarıyla imar planları iptal edilmiş ve 8 parseldeki taşınmazın plansız alan olarak kalması dolayısıyla in şaat durdurulmuştur. 09.07.2001 tarihinde sözleşme yüklenicisinin bir ortağına ve diğer ortağında aynı bankaya borçlu olmasıyla diğer ortağa da TMSF tarafından el konulmuş ve ortaklığın tüm malvarlığına 6183 sayılı Kanun kapsamında takipler başlatılmış ve bu takipler kesinleşmiştir. Bu devralma işleminde TMSF, kanunların kendisine tanıdığı yetkiler çerçevesinde, alacaklarının tahsiline ilişkin olarak verilmiş bir yetki olması sebebiyle, şirketin tüzel kişiliğinde değişiklik yapmamıştır. Şirketin tüzel kişil iği TMSF’den ayrı ve bağımsız olarak devam etmiştir. 09.03.2009 tarihinde Büyükşehir Belediyesi ve ortaklık arasında protokol imzalanmış, protokol ile sözleşme konusu Büyükşehir Belediye payının %30’a çıkarılarak belediye hizmet binası yapılması, kalan %70 ’in ise yükleniciye ait olması şeklinde karar alınmıştır. Yapılan protokolün 8’inci maddesinde bu hükümler çerçevesinde ek bir sözleşme yapılacağı da ayrıca kararlaştırılmıştır. Bu protokol konusu kapsamında Büyükşehir Belediyesi ile ortaklık arasında 10.0 2.2014 tarihli yapılan sözleşme ile ilk sözleşme tadil edilmiş olup sözleşmeye protokol konusunda belirlenen hükümler eklenmiş ve sözleşme değiştirilmiştir.

İZMİR’E KAZANDIRILMALI

Sonuç olarak, 2020 Yılı Sayıştay Denetim Raporunda da açıklandığı üzere İzmir ilinin şehir merkezinde bulunan 20.866,10 m² bir taşınmazın 1997 yılından itibaren şantiye alanı olarak kalması hem şehirde yaşayan insanların güvenliği açısından Belediye sorumluluğu doğurmakta hem de kamu kaynağı olan taşınmazın etkili, ekonomik ve verimli ku llanılmadığını göstermektedir. Bu sebeple yürürlükte bulunan imar planları doğrultusunda söz konusu taşınmazın Belediye tarafından İzmir iline yeniden kazandırılması gerekmekte olup kamu kaynağı olan taşınmazın kullanımı sağlanmalıdır.

İZBETON’A İHALESİZ KULLANDIRILDI

“Büyükşehir Belediyesine ait iki Taşınmazın İzbeton Anonim Şirketi'ne İhalesiz Kullandırılması ve Üzerine Şirket Tarafından Sanayi Tesisi İnşa Edilmesi” başlığında şunlara değinildi:

“Yapılan incelemelerde Büyükşehir Belediyesine ait iki taşınmazının mevzuata aykırı olarak İzbeton AŞ'ye tahsis edildiği ve bu taşınmaz üzerinde ilgili şirket tarafından sanayi tesisi kurulduğu tespit edilmiştir. İzbeton AŞ'nin Bayındır İlçesi Zeytinova Mahalli 3816 No.lu parsel ile Bergama İlçesi İslamsaray Mahallesi 1123 ada 1 No.lu parselde asfalt, beton parke ile bordür imalatı tesisinin bulunduğu görülmüştür. Bu taşınmazların Büyükşehir Belediyesi tarafından şirketine ihalesiz ve herhangi bir bedel alınmadan tahsis edilmesi mevzuat çerçevesinde mümkün değildir. Kamu idaresi cevabında söz konusu taşınmazların Fen İşleri Dairesi Başkanlığına tahsis edildiği ifade edilmiş  olsada sö z konusu taşınmazların üzerinde belediye şirketi olan İzbeton AŞ'nin şantiyeleri kuruludur. 2020 Yılı Sayıştay Denetim Raporunda da açıklandığı üzere Büyükşehir Belediye şirketi olan İzbeton AŞ’ye böyle bir tahsis işleminin hukuken yapılması mümkün değildi r. Mevzuat hükümleri çerçevesinde Büyükşehir Belediyesine ait bir taşınmazın üçüncü şahıs olan şirkete ihalesiz biçimde ücret alınmadan kullandırılması mümkün bulunmamaktadır. Kamu kaynağı olan taşınmazın ancak mahalli müşterek nitelikteki ihtiyaçlar için ücretsiz kullanıma açılabileceğinden hareketle bu taşınmazın ilgililerce ücretsiz kullanımı sonlandırılmalıdır

KULLANILMAZ HALE GELDİ

“Protokol İle Esnaf Odasına Kiraya Verilen Kültür Varlığı Niteliğindeki Taşınmazın Kullanılamaz Hale Gelmesi” ile ilgili, “ Esnaf odasına protokol ile kiraya verilen tarihi hamamın Büyükşehir Belediyesi tarafından gerekli önlemlerin alınmaması sebebi ile kullanılamaz hale geldiği tespit edilmiştir” denildi.

RUHSATSIZ BİNA TAHSİS EDİLDİ

“Taşınmaz Tahsislerinin Usulüne Uygun Yapılmaması Belediye taşınmazlarının tahsislerine ilişkin yapılan incelemelerde tespit edil mevzuata aykırı hususlar maddeler halinde açıklandı:

“Bir İlçe Belediyesi Arsası Üzerine Büyükşehir Belediyesi Tarafından Ruhsatsız Bina Yapılması, Ruhsatsız Binanın Bir Vakfa Ortak Hizmet Protokolü ile Tahsis Edilmesi ve Enerji Giderlerinin Belediye Tarafından Karşılanması Belediye tarafından bir ilçe belediyesi arsası üzerine ruhsatsız bina inşa edildiği ve ruhsatsız binanın bir vakfa 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 75’inci maddesi hükmüne istinaden tahsis edildiği görülmüştür. Daha sonra bu arsanın ilgili ilçe belediyesinden 1.000.000,00 TL bedelle kamulaştırılsa da tapu kayıtlarında taşınmazın halihazırda arsa olarak görüldüğü ve bir vakfa ortak hizmet protokolü ile tahsis edilen binanın ruhsatsız olduğu ayrıca binaya ait enerji giderlerinin Beledi ye tarafından karşılandığı tespit edilmiştir. 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 75’inci maddesinin (c) bendi hükmü gereği 15.04.201 5 tarih 371 sayılı Büyükşehir Belediyesi Meclis kararıyla yapılan ortak hizmet protokolünde: Balçova İlçesi Balçova mahallesi 1264 ada 1 parsel de bulunan taşınmazın ilköğretim çağındaki çocukların yaşam becerilerinin arttırılmasına katkı sağlamak üzere va kıf tarafından hazırlanan eğitim programların yoluyla çocuk merkezli eğitim yöntemleriyle eğitim verilmesi amacıyla kullanılacağı belirtilmiştir. Ancak belirtilen eğitimlerin icrası için vakfa tahsis edilen binanın ilgili tarihte bir ilçe belediyesinin ars ası üzerine Büyükşehir Belediyesi tarafından ruhsatsız olarak inşa edilen bir bina olan bu taşınmazın vakfa tahsis edilmesi mümkün değildir. Ayrıca ruhsatsız olan bu binanın elektrik, su ve yakıt giderlerinin de ilgili protokol gereği Belediye tarafından ödenmesi yükümlülüğü kabul edilmiş ve bu giderler ödenmiştir.

MEVZUAT AÇISINDAN MÜMKÜN DEĞİL!

Sonuç olarak 2020 yılı Sayıştay Denetim Raporunda da belirtildiği üzere bir vakfa 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 75'inci maddesi hükmüne istinaden yapılan ortak hizmet protokolü ile taşınmaz tah sisi ve tapu kayıtlarında bina olarak görülmeyen bir binanın vakfa eğitim yapılması amacıyla tahsis edilmesi ve enerji giderlerinin karşılanması mevzuat açısından mümkün değildir

ÜNİVERSİTEYE TAHSİS MEVZUATA UYGUN OLMALI

İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Halkapınar’daki Meslek Fabrikası binasının bir vakfa tahsisi Sayıştay bulgusunda yer aldı. Bulguda şöyle denildi:

“Yapılan incelemede mülkiyeti Büyükşehir Belediyesine ait olan İzmir ili, Şehitler Caddesi No:138/A Halkapınar adresinde bulunan Meslek Fabrikası Şube Müdürlüğüne ait binanın üniversite kurulması amacıyla özel bir vakfa Meclis Kararıyla tahsis edildiği görülmüştür.  25.11.2021 tarih ve 1358 sayılı Meclis Kararıyla İzmir İlinde Tarım ve Teknoloji Üniversitesi kurulması amacıyla özel bir vakfa protokolle Belediye mülkiyetinde bulunan binanın 20 yıl tahsis edilmesi kararlaştırılmıştır.

Mevcut tahsis işlemi mevzuatın amir hükümlerine aykırılık teşkil etmekte olup bu tahsis hakkında ilgili mevzuata uygun olarak işlem yapılması gerekmektedir.

FİRMAYA AVANTAJ SAĞLANDI

“Ödemiş Katı Atık Yönetimi Tesislerinin Yapımı ve İşletilmesi İşinin İmtiyaz Sözleşmesinin Yasal Prosedürleri İzlenmeden Protokolle Genişletilerek İşletici Firmaya Mali Avantaj Sağlanması” ile ilgili şunlara dikkat çekildi:

“Yapılan incelemelerde Ödemiş Katı Atık Yönetimi ve Tesislerinin Yapımı İşletilmesi işinin İmtiyaz Sözleşmesi Büyükşehir Belediye Meclisi kararı, Danıştay Görüşü ve İçişleri Bakanlığının kararı olmadan yapılan ek protokolle genişletilerek işletici firmaya mali avantaj sağlandığı görülmüştür. Belediye ile işletici arasında 29.03.2019 tarihinde, ilk yapılan protokol hükümlerine dayanılarak Tire, Kiraz, Beydağ ve Bayındır dahil olmak üzere dört ilçenin de atıklarının bu atık tesisine yönlendirilmesine ilişkin protokol imzalanarak imtiyazın alanı genişletilmiştir. Ayrıca bu ilçelerde üretilen atıklarında başka bir tesise gönderilmeyeceğine dair işleticiye Belediye tarafında n imtiyaz sözleşmesine uygun olarak garanti verilmiş olup Belediyeye imtiyaz süresi boyunca herhangi bir tercih imkanı tanınmamıştır. Yani imtiyaz sözleşmesinin Ödemiş ilçesine ek olarak bu dört ilçeye de ilk sözleşme şartlarıyla uygulanmasına karar verilm iştir. Ancak yapılan imtiyaz genişletilmesine ilişkin imzalanan protokole ilişkin herhangi bir Meclis kararı, Danıştay görüşü ve İçişleri Bakanlığı kararı da alınmamıştır.

DÜZENLEME YAPILMASI GEREKİYOR

Sonuç olarak mevzuatta ve imtiyaz sözleşmes indeki hükümler çerçevesinde mevzuatta belirtilen prosedürler izlenmeden bir kamu hizmetine ilişkin imtiyaz alanının genişletilmesi mümkün değildir. Bu sebeple son yapılan protokolün yürürlüğe girebilmesi için mevzuatta belirtilen usulün uygulanması gerekmektedir. Ayrıca yeni yapılacak protokolde de Belediyenin aleyhine bulunan imtiyaz sözleşmesi hükümlerinin gözden geçirilerek diğer tesislerin atık imtiyaz  sözleşmeleri hükümleri çerçevesinde düzenleme yapılması gerekmektedir.

TESİSİN GEÇİCİ FAALİYET BELGESİ OLMAMASI

“Elektrik Üretimine Başlanan Bergama Entegre Katı Atık Yönetim Tesisinde Geçici Faaliyet Belgesinin Olmaması” bulgusunda şunlara dikkat çekildi:

“Bergama Entegre Katı Atık Yönetim Tesisinde 06.11.2020 tarihinde elektrik üretimine başlanmasına rağmen tesisin geçici faaliyet belgesinin olmadığı görülmüştür. Kamu idaresi cevabında Tesiste Sözleşme hükümleri kapsamında kurulmuş olan enerji üretim Tesisinin 06.11.2020 tarihinde enerji üretmeye başlaması; halihazırda tesiste Bergama Belediyesi sorumluluğunda iken kurulu bulunan düzenli depolama lotlarında borulama işlemi tesis edilerek çekilen biyogazdan üretilen enerji olduğu entegre tesis bünyesinde kurulan biyometanizasyon ünitesinden çekilen gazdan elde edilen üretim olmadığı ifade edilse de elektriğin biyogazdan elde edildiği açıkça cevapta n da anlaşılmaktadır. Belirtilen mevzuat hükümlerinden de anlaşılacağı üzere düzenli depolama, biyometanizasyon, mekanik ayırma, atıktan türetilmiş yakıt tesisleri geçici faaliyet belgesi alınmadan çalıştırılamamaktadır.  Ancak yapılan incelemelerde tesist e 06.11.2020 tarihinde elektrik üretimi başlamasına rağmen geçici faaliyet belgesinin 31.12.2021 tarihi itibarıyla alınmadığı görülmüştür. 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun 20’nci maddesinde; hava kirliliği yönünden önemli etkileri nedeniyle kurulması ve işleti lmesi yönetmelikle izne tâbi tutulan tesisleri, yetkili makamlardan izin almadan kuran ve işleten veya iznin iptal edilmesine rağmen kurmaya ve işletmeye devam eden veya bu tesislerde izin almaksızın sonradan değişiklik yapan veya yetkili makamların gerekl i gördükleri değişiklikleri tanınan sürede yapmayanlara idari para cezası verileceği belirtilmiştir. Bergama Entegre Katı Atık Yönetim Tesisi Kurulması ve İşletilmesine ait sözleşmenin 24.12’nci maddesinde Çevre Kanunu’nun 20’nci ve Ek 9’uncu maddesinde be lirtilen cezalar gerektiğinde uygulanacak olup verildiği takdirde tüm cezaların yükleniciye ait olduğu hüküm altına alınmıştır

Sonuç olarak tesisin elektrik üretimine başlaması için geçici faaliyet belgesinin alınması zorunlu olup işletici tarafından bu b elge elektrik üretim faaliyeti başlamasına rağmen alınmamıştır. Bu sebeple 2872 sayılı Çevre Kanunu ve ilgili sözleşme hükümlerine göre işleticiye söz konusu yaptırımların uygulanması gerekmekte olup geçici faaliyet belgesi olmadan söz konusu tesisin faali yetine devam etmemesi gerekmektedir”

YÜKLENİCİYE VERİLEN BAĞIMSIZ BÖLÜM SAYISININ ARTIRILMASI

“Kat Karşılığı Kentsel Dönüşüm İnşaat Yapımlarında Proje Revizyonu ile Yükleniciye Verilen Bağımsız Bölümlerin Sayısının Arttırılması” başlığında şöyle denildi:

“Yapılan incelemelerde hak sahibi vatandaşların mülkiyetinde olan taşınmazlard a İdarenin garantörlüğünde gerçekleştirilen kentsel dönüşüm kat karşılığı inşaat yapım ihalelerinde proje değişikleriyle yükleniciye verilen bağımsız bölüm sayısının arttırıldığı görülmüştür. Büyükşehir Belediyesi tarafından hak sahibi vatandaşların mülkiy etinde bulunan taşınmazların kentsel dönüşümünün sağlanması kat karşılığı ihale modeliyle yürütülmektedir. Bu ihale yönteminde İdarenin garantörlüğünde hak sahibi vatandaşların taşınmazlarının metrekaresi İdare payı olarak hesaplanarak diğer kısım idari ve teknik şartnamelerde yüklenici payı olarak belirlenmektedir.  Bu şartnamelerde kentsel dönüşüm alanı üzerine inşa edilecek bağımsız bölüm sayısı tahmini olarak yer almakta ve İdare tarafından yapılan bu işler avan proje üzerinden ihale edilmektedir. Böyle ce bu ihalelerde bağımsız bölüm sayısına ilişkin bir kesinlik bulunmamaktadır. Yapılan incelemelerde İdare tarafından ihalesi yapılan; Uzundere 2.Etap 11182 ada 7 parsel11184 ada 10 parseller için 27.02.2018 tarihinde imzalanan sözleşme uyarınca idare pay ı 32.205,23 m2, yüklenici 35.147,87m2 inşaat alanı olarak paylaşım yapılmıştır. Bağımsız bölüm sayısı ise 209 konut23 işyeri idare payı, 213 konut17 iş yeri yüklenici payı olarak belirlenmiştir. Herhangi bir gerekçeye dayanılmadan yapılan proje revizyon uyla alanlar aynı kalmak şartıyla 227 konut artış yapılmıştır.17 iş yeri olarak 14 konut bağımsız bölüm artışı yüklenici lehine Uzundere 1.Etap 11183 ada 5 11185 ada 7 parseller için 03.10.2016 tarihinde imzalanan sözleşme uyarınca idare payı 21.351,23m2 , 22.895,63 m2 yüklenici payı olarak inşaat alanı paylaşımı yapılmıştır. Bağımsız bölüm sayısı ise 139 konut9 iş yeri idare payı,141 konut24 iş yeri yüklenici payı olarak belirlenmiştir. Herhangi bir gerekçeye dayanılmadan İzmir Büyükşehir Belediyesi yapılan proje revizyonuyla alan lar aynı kalmak şartıyla 169 konut bağımsız bölüm artışı yüklenici lehine yapılmıştır.

Bu çerçevede Belediye tarafından onaylanan proje revizyonları neticesinde idare payı olarak belirlenen bağımsız bölüm sa yısına ilişkin herhangi bir artış yapılmazken yüklenici payına isabet eden alana ilişkin bağımsız bölüm sayısı 42 adet konut yüklenici lehine arttırılmıştır. Sonuç olarak yapılan sözleşmelerde değişiklik yapılarak proje revizyonları kapsamında bağımsız böl üm sayısı artışından oransal olarak Belediye lehine pay alınması kamu kaynağının etkin kullanımı açısından gereklidir.

ÖNLEYİCİ TEDBİRLER AL! KAR ELDE EDİLMESİ GEREKİYOR

“İktisadi Teşebbüslerin Sürekli Zarar Etmesini Önleyici Tedbirlerin Alınmaması” ile ilgili ise, “Yapılan incelemelerde, Büyükşehir Belediye İktisadi Teşebbüsleri nin sürekli zarar etmesi sebebiyle her yıl Belediye tarafından sermaye artırımına gidildiği görülmüştür. 20172021 yılları arasında Belediyenin zarar eden şirketleri için yapmış olduğu sermaye 2.722.940.716,67 TL olarak tespit edilmiştir. 2020 y ılı Sayıştay Denetim Raporunda da belirtildiği üzere belediyelerin ekonomi ve ticari alanda rol almasının en kolay yöntemi olarak seçilen iktisadi teşebbüslerin belediyenin sosyal maliyet olarak yüklenmesi zorunlu alanlarda zarar etmesi makul karşılanması gerekirken; Fuar, park, restoran, tesis işletmeciliği gibi kar edilmesi olağan belediye faaliyetlerinde ise kar elde edilmesi ve elde edilen bu kar sonucu Belediye bütçesine katkıda bulunulması gerekmektedir.

İKİ KİŞİNİN ŞİRKET YÖNETİMİNDE OLMASI DOĞRU DEĞİL

Büyükşehir Belediyesinin Ortağı Olduğu Sonlandırılan Kişilerin Yönetim Kurulu Üyesi Olarak Atanması ile ilgili şu ifadelere yer verildi:

“Yapılan incelemelerde Grand Plaza Gıda Otelcilik ve Turizm İşletmeleri Anonim Şirketinde yönetim kurulu üyesi olarak görev yapan iki kişinin 679 ve 701 no.lu Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Tedbirlerin Alınması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’lerin 1’inci maddesinde yer alan hükümler doğrultusunda Kararname’ye ekli (1) sayılı listede yer aldığı ve kamu görevinden çıkartıldığı tespit edilmiştir. Söz konusu mevzuat hükümlerinde memuriyetine son verilen kişilerin, mahkûmiyet kararı aranmaksızın kamu görevinde istihdam edilmeyeceği ve doğrudan veya dolaylı olarak görevlendirilemeyeceği belirtilmiş olmasına rağmen Belediyenin ortağı olduğu şirkette iki kişi yönetim kurulu üyesi olarak görevlendirilmiştir. Kamu idaresi cevabında belediye şirketlerinde yönetim kurulu üyeliklerine yapılan atamada 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümlerine istinaden yapıldığı ve yapılan işlemlerin mevzuata uygun olduğu belirtilmiştir Ancak kamu sermayesi ile faaliyet yürüten, mahalli müşterek nitelikteki ihtiyaçların karşılanmas ı amacıyla kurulan ve kamu kaynağı yöneten belediye şirketlerinin yönetim kurulu üyeliklerine yapılacak atamalarda herhangi bir mevzuat sınırlaması bulunmamasına rağmen memuriyeti KHK kapsamında sonlandırılmış olan yani memur olması mevzuat açısından mümkü n olmayan kişilerin atanmaması gerekmektedir

HALA İLÇE BELEDİYESİ KULLANIYOR

Raporun, “İlçe Belediyesinden Kamulaştırılan Taşınmazın İlçe Belediyesi Tarafından Kullanılmaya Devam Edilmesi” başlığında şu görüşe ver verildi:

“İlçe belediyesinden kamulaştırılan Teos Yazarlar Evi ve Araştırma Merkezinin ilçe belediyesi tarafından kullanıldığı, taşınmazın bir bölümünde bulunan restoranın da ilçe belediyesinin şirketi tarafından işletildiği ve Belediye tarafından herhangi bir ecrimisil tahakkuk ettirilmediği görülmüştür. ilgili mevzuat ç erçevesinde Belediye tarafından ilçe belediyesinden taşınmazın fiili olarak devralınması gerekmekte olup geçmiş kullanımlar için ilgililere ecrimisil tahakkuk ettirilmesi ve söz konusu taşınmazın Belediye hizmetlerinde kullanılması uygun olacaktır

AMACI DIŞINDA KULLANILIYOR!

Büyükşehir Belediyesine Kontrollük Hizmeti İçin Verilen Araçların Amacı Dışında Kullanılması” ile ilgili Sayıştal denetçesinin görüşü şu şekilde:

“Yapılan incelemelerde İzmir Büyükşehir Belediyesi Beton ve Asfalt Enerji Üretim ve Dağıtım Tesisleri Su Kanalizasyon Tic. ve San. AŞ tarafından Belediyeye kontrollük hizmeti için verilen araçların amacı dışında kullanıldığı görülmüştür”